Eksploatacja i utrzymanie lokali
I. Instrukcja użytkowania lokalu.
II. Problemy z balkonem…
III. Miejscowe zawilgocenie… a może już coś więcej?
II. Najczęstsze problemy z balkonem:
* | przeciekanie wody przez taras do sąsiadujących pomieszczeń (zacieki na ścianach i sufitach), |
* | odpadanie płytek tarasowych, |
* | pękanie i wykruszanie się fug na tarasie, |
* | występowanie na fugach przebarwień w postaci białych wykwitów. |
Przyczyna problemów.
Niszczące działanie zmagazynowanej we wnętrzu tarasu wilgoci i wody oraz brak 100% wypełnienia płytek klejem.
Dlaczego woda ma destrukcyjny wpływ na tarasy?
Brak hydroizolacji pozwala na swobodne wnikanie wody opadowej pod płytki i w głąb tarasu. Latem (gdy płyta tarasu nagrzewa się do ok. 70 stopni C) duże ilości wody zmagazynowanej w kleju i warstwie konstrukcyjnej tarasu zamieniają się w parę wodną, która próbuje wydostać się na zewnątrz poprzez fugi. Duże ciśnienie pary wodnej powoduje pękanie fug oraz odrywanie się płytek od podłoża. Dodatkowo para wodna z płyty tarasowej wynosi na powierzchnię fug sole mineralne, które objawiają się w postaci białych wykwitów.
Brak 100% wypełnienia płytki klejem elastycznym powoduje gromadzenie się wody w wolnych przestrzeniach pod płytkami. Zimą woda zamarza, zwiększając swoją objętość i powoduje pękanie i odrywanie się płytek od podłoża.
Rozwiązanie problemu z wodą na tarasach i balkonach:
* | zabezpieczenie tarasu hydroizolacją, |
* | 100% wypełnienie płytki ceramicznej klejem. |
Podczas wykonania tarasu lub balkonu pamiętaj o tym, że na tarasie należy stosować hydroizolację.
* | płytki z fugami nie są hydroizolacją i nie zabezpieczają przed wnikaniem wody do wnętrza tarasu, |
* | na obrzeżach tarasu, wzdłuż jego krawędzi, pod hydroizolacją należy zamontować specjalne elementy odpływowe, |
* | płytki na tarasie powinny być mrozoodporne, układane również od czoła, należy pamiętać o uszczelnieniu powierzchni styku płytek z obróbka blacharską, |
* | do przyklejania płytek należy użyć kleju elastycznego, klasy C2, |
* | przyklejane płytki powinny być wypełnione klejem w 100%, |
* | szerokość spoin powinna wynosić minimum 5 mm, |
* | do spoinowania płytek należy zastosować elastyczną fugę cementową klasy CG2, |
* | połączenie płaszczyzny tarasu z cokołem należy uszczelnić taśmą uszczelniającą i hydroizolacją. |
NORMY I ZASADY WŁAŚCIWEJ EKSPLOATACJI
Zabezpieczenie powierzchni tarasu elastyczną hydroizolacja powoduje, że padający deszcz lub topniejący śnieg, wnikając przez fugi pod płytki nie przeniknie dalej w głąb tarasu i nie spowoduje jego zawilgocenia. Niewielka ilość wody, która przeniknęła pod płytki łatwo stamtąd odparuje po ustaniu opadów.
III. Miejscowe zawilgocenie… a może już coś więcej?
Chęć utrzymania komfortowych warunków mieszkalnych czasami powoduje więcej negatywnych niż pozytywnych skutków. Pozornie podnosząc wygodę naszego życia, w rzeczywistości powodujemy szereg szkód mających wpływ nie tylko na stan techniczny naszych mieszkań, ale również na nasze zdrowie. Najczęstszym błędem, jaki popełniamy w okresie zimowym, jest nadmierne uszczelnianie mieszkań. W zimę priorytetem jest zwiększenie temperatury w mieszkaniach, natomiast zapominamy o ich regularnym wietrzeniu, co w późniejszym okresie powoduje powstawanie w pierwszej kolejności zawilgoceń, później grzybów, pleśni, brunatnych wykwitów.
System grawitacyjny a stolarka okienna.
Mniej lub bardziej świadome zachowanie się użytkowników mieszkań może prowadzić zarówno do polepszenia, jak i pogorszenia warunków cieplno-wilgotnościowych w mieszkaniu i na powierzchniach otaczających je przegród zewnętrznych. Mieszkańcy mogą swoimi działaniami pogarszać wentylację, powodować większą emisję wilgoci (pary wodnej) lub powodować zmniejszenie temperatury na powierzchni wewnętrznej ściany zewnętrznej. Wbudowanie szczelnych okien prowadzi do praktycznego odcięcia możliwości napływu powietrza zewnętrznego, a więc w efekcie końcowym do zlikwidowania wentylacji. Podstawowy warunek niezbędny do utrzymania odpowiedniego mikroklimatu wewnętrznego nie jest spełniony. Może to powodować, i w bardzo wielu przypadkach powoduje, powierzchniową kondensację wilgoci, co może z czasem doprowadzić do powstawania pleśni na powierzchniach przegród zewnętrznych.
Część producentów stosuje rozszczelnianie okien przez stosowanie specjalnych okuć, zmniejszających nacisk na uszczelkę (mikrowentylacja). Aby mogła ona działać wszystkie okna powinny być ustawione w pozycji rozszczelnionej . W chwili obecnej są dostępne na rynku nawiewniki posiadające aprobaty techniczne. Koszt nawiewnika na jedno okno wynosi kilkadziesiąt zł, a na mieszkanie zwykle zmieści się w kwocie 500 zł. Za te stosunkowo nieduże pieniądze można uniknąć pleśni w mieszkaniu. Wszystkie problemy z wentylacją można skutecznie rozwiązać najprostszym z możliwych sposobów skutecznym i znanym od dawna – po prostu należy często wietrzyć mieszkania. Użytkownicy we własnym dobrze pojętym interesie nie powinni unikać wietrzenia lokali.
Jeżeli wietrzenie odbywa się szybko i intensywnie przy jednocześnie ustawionych w pozycji najniższej możliwej głowicach termostatycznych „straty” energii cieplnej są minimalne. Słowo straty wzięto w cudzysłów celowo, ponieważ tak naprawdę jest to energia potrzebna do ogrzania niezbędnej ze względów higienicznych ilości powietrza wentylacyjnego. Nie powinno się wiec jej utożsamiać ze stratami ciepła.
Często za rozwój pleśni współodpowiedzialny jest użytkownik (właściciel) mieszkania, który w pogoni za oszczędnością ciepła (szczególnie obserwuje się to w budynkach z podzielnikami kosztów) obniża temperaturę w mieszkaniu i dodatkowo zakleja kratki wentylacyjne, lub z pobudek estetycznych wymienia drzwi do łazienki z otworami dla dopływu powietrza na drzwi pełne. Podczas licznych wizji lokalnych zaobserwowaliśmy wstawione okapy kuchenne z mechanicznym wentylatorem, których podłączenie powodowało całkowicie zakrycie kratki wentylacyjnej. Wentylacja działa wówczas tylko wtedy, gdy jest włączony wentylator (przygotowywanie posiłków) – w pozostałym czasie kratka wentylacyjna w kuchni nie działa. Inny „grzech” eksploatacyjny to zastawianie meblami lub zasłanianie innymi sprzętami ścian zewnętrznych. Utrudnia to dopływ ciepłego powietrza, co powoduje obniżenie temperatury przy jednoczesnym ograniczeniu możliwości wysychania ewentualnego zawilgocenia. Dosyć popularne zasłanianie grzejników wszelkiego rodzaju kratkami ozdobnymi, utrudnia odpływ ciepłego powietrza do wnętrza jednocześnie zwiększając straty ciepła przez ścianę za grzejnikiem. Zdarzają się sytuacje niedogrzewania mieszkania z powodów ekonomicznych (droga energia).
PODSUMOWUJĄC…przyczyny występowania wilgoci i pleśni w mieszkaniach są na ogół złożone, jednakże w znacznej części przypadków swoją „cegiełkę” dokłada również użytkownik poprzez niewłaściwą eksploatacje swojego mieszkania.
Do niepożądanych zachowań, które mogą powodować lub intensyfikować powstawanie wilgoci i pleśni w mieszkaniach należą: utrudnienia działania wentylacji, utrudnianie cyrkulacji powietrza (meble i zasłony na zewnętrznych ścianach), zasłanianie grzejników (ozdobne kratki), brak okresowego wietrzenia mieszkań (w czasie intensywnej emisji wilgoci), nadmierne uszczelnianie okien.
Według normy PN-83/B-03430 strumień objętości powietrza wentylującego dla mieszkań określa się jako sumę strumieni powietrza usuwanego z pomieszczeń kuchni, łazienki, oddzielnego ustępu i ewentualnie garderoby, w temperaturze wewnętrznej zgodnie z PN-82/B-02402, bez uwzględnienia różnicy ciśnień spowodowanej działaniem wiatru. Łączny strumień objętości powietrza wentylującego w zależności od układu mieszkania w m3/h dla każdego mieszkańca, ale nie mniej niż 1 wymiana na godzinę przedstawia tabela poniżej.
Literatura:
1. Pogorzelski J. A., Sarosiek W., Wady projektów budynków mieszkalnych w zakresie ochrony cieplnej,Materiały Budowlane1/2002.
2. Sarosiek W., Święcicki A., Wpływ projektowych i wykonawczych wad termicznych na bilans ciepła budynku i jego właściwości eksploatacyjne, VII Ogólnopolska Konferencja Naukowo – Techniczna „Problemy projektowania, realizacji i eksploatacji budynków o niskim zapotrzebowaniu na energię” ENERGODOM '2004, Zakopane październik 2004.